"Báo động đỏ" tại các bãi chôn lấp

Phóng sự đã ghi nhận những "điểm nóng" đáng lo ngại tại các cơ sở xử lý rác lớn của tỉnh.

Tại phường Mông Dương (TP. Cẩm Phả), khu xử lý rác đã phải tiếp nhận lượng rác vượt công suất thiết kế hơn 100.000 tấn chỉ sau 30 tháng vận hành. Tình trạng quá tải đã dẫn đến ô nhiễm, gây bức xúc trong cộng đồng dân cư và buộc chính quyền phải ra thông báo ngừng tiếp nhận rác vào cuối tháng 9 năm nay. Ngay lập tức, nhiều tuyến phố tại Cẩm Phả đã phải đối mặt với cảnh rác thải ùn ứ.

Tương tự, tại xã Thống Nhất (TP. Hạ Long), bãi rác khổng lồ với hơn 1,3 triệu tấn cũng đang hoạt động trong tình trạng báo động và dự kiến sẽ hết khả năng tiếp nhận chỉ trong vài tháng tới.

"Sáng ra không dám mở cửa vì mùi hôi thối," một người dân tại Cẩm Phả chia sẻ trong phóng sự, phản ánh chân thực nỗi khổ của người dân sống gần các điểm tập kết rác tạm thời.

Nguyên nhân sâu xa từ hạ tầng đến ý thức

Theo phân tích, cuộc khủng hoảng rác thải hiện nay bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân cộng hưởng:

• Toàn tỉnh có 17 khu xử lý được quy hoạch nhưng mới chỉ có 9 khu hoạt động. Nhiều dự án trọng điểm bị chậm tiến độ.
• Việc phân loại rác chưa trở thành thói quen phổ biến trong người dân, khiến cho việc xử lý và tái chế gặp nhiều khó khăn, lãng phí tài nguyên.
• Các sự cố bất khả kháng như tại nhà máy xử lý rác Đông Triều bị hư hỏng nặng sau bão đã làm gián đoạn chuỗi xử lý, gây tồn đọng hàng chục nghìn tấn rác.

Không thể chậm trễ: Từ chính sách đến hành động

Trước tình thế cấp bách, tỉnh Quảng Ninh và các địa phương đang rốt ráo triển khai đồng bộ nhiều giải pháp. Về ngắn hạn, các phương án điều phối rác thải giữa các khu xử lý, rà soát lại năng lực hạ tầng đang được thực hiện khẩn trương.

Về lâu dài, tỉnh đang quyết liệt đẩy nhanh tiến độ các dự án xử lý rác, đồng thời kêu gọi các nhà đầu tư có năng lực, công nghệ tiên tiến tham gia. Ông Lê Quang Thắng, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đầu tư và Xây dựng Việt Long, cho biết: "Chúng tôi đang hướng tới một nhà máy hóa khí phát điện... một giải pháp tiên tiến hơn rất nhiều so với đốt rác thông thường."

Tuy nhiên, giải pháp căn cơ nhất vẫn nằm ở việc thay đổi nhận thức và hành động của cả cộng đồng. Theo Tiến sĩ Chu Lương Trí, Trưởng khoa Môi trường, Đại học Hạ Long: "Mỗi người dân có thể bắt đầu từ việc thay đổi thói quen tiêu thụ, hạn chế đồ nhựa một lần và thực hiện nghiêm túc việc thu gom, xử lý rác tại nguồn."

Bài toán rác thải không phải của riêng một cơ quan nào mà là trách nhiệm chung của toàn xã hội. Để Quảng Ninh thực sự trở thành một đô thị xanh, sạch và phát triển bền vững, hành động cần được bắt đầu ngay từ hôm nay.

Chi tiết xem tại https://baoquangninh.vn/livestream